Tran / kwasy DHA i EPA – ciekły tłuszcz otrzymywany z wątroby niektórych ryb (np. dorszy lub rekinów) i tkanki tłuszczowej niektórych ssaków morskich. Tran jest w stanie łagodzić stany zapalne. Suplementy z olejami rybimi maja bardzo wysokie stężenie kwasów z grupy Omega-3 o nazwie EPA (Kwas eikozapentaenowy) i DHA (Kwas dokozaheksaenowy), które są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania układu nerwowego oraz wytwarzania mieliny. Zostają one absorbowane do osłonki mielinowej, gdzie poprawiają płynność i jakość neurotransmisji. W literaturze wskazuje się, że częstotliwość zachorowań na stwardnienie rozsiane jest niższa w krajach gdzie spożycie ryb jest bardzo wysokie. Badania epidemiologicznie jednoznacznie stwierdzają, że SM jest skorelowane z dietą bogata w produkty pochodzenia zwierzęcego, produkty mleczne które to zawierają tłuszcze nasycone. Taka teoria została po raz pierwszy zaproponowana przez dr Roy’a Swank’a w 1950 r i poparta w 1952 r prze liczne badania norweskich naukowców. Kolejne badania w 1956 r prowadzone przez Sinclair’a potwierdzają, że niedobory w spożyciu wielonasyconych kwasów tłuszczowych mogą wyjaśniać dane epidemiologiczne łączące występowanie przypadków z SM. Następnie zmniejszenie poziomu wielonasyconych kwasów tłuszczowych czy kwasu linolenowego, znaleziono u pacjentów ze stwardnieniem rozsianym w surowicy krwi, erytrocytach, limfocytach i płytkach krwi. Badania nad kwasem linolowym wykazały, że w u pacjentów u których był suplementowany zmniejszały się nasilenia objawów oraz czas ich trwania jak również okres bezobjawowy. Norweskie badania z 2000 roku pokazują próbę wykonaną na szesnastu pacjentach którym podawano 5 ml oleju rybiego zawierającego 400 mg kwasu EPA i 500 mg kwasu DHA (dwóch niezbędnych kwasów tłuszczowych) Pacjenci otrzymywali również 3333IU witamy A , 400 IU witamy D i 5,5 IU witaminy E dziennie. Ponadto pacjenci zostali poinformowani, aby zmniejszyć spożycie cukru, kawy, herbaty, alkoholu i nienasyconych kwasów tłuszczowych z mięsa i produktów mlecznych. Mieli również zwiększyć spożycie ryb, owoców, warzyw i pieczywa pełnoziarnistego. Należy zauważyć, że alkohol zwiększa ilość prozapalnych prostaglantyn 2 co może powodować zwiększenie objawów przy stwardnieniu rozsianym. Wyniki tych badań były bardzo obiecujące; w porównaniu ze stanem wyjściowym chorych, roczna stopa zaostrzenia spadła o 96% a pogłębianie się niepełnosprawności spadło o 25% według skali EDSS. Z pośród szesnastu pacjentów tylko czerech pozostało bez zmian a tylko u jednego wystąpiło pogorszenie w okresie dwuletnim. Dwaj pacjenci którzy mieli nawrót choroby w trakcie badania nie zaprzestali palenia tytoniu. Wyniki tego badania potwierdzają również trzydziestocztero letnie badania dr Swank’a na grupie 144 pacjentów którym zalecał dietę o niskiej zawartości nasyconych kwasów tłuszczowych z dodatkową suplementacją. Jak wynika z jego obserwacji pacjenci zachowywali o wiele lepszy stan zdrowia w porównaniu do populacji chorych niestosujących tej metody. Co prawda doktor Swank był krytykowany za brak grupy kontrolnej, ale jak twierdzi on sam zastosowanie tak dużej grupy kontrolnej było by wysoce nieetyczne. Według jego zaleceń dieta powinna zawierać 5 g tranu i 10-40 g oleju roślinnego, tłuszcze nasycone należy ograniczyć do maksymalnie do 20 g dziennie. Zauważy on również, że pacjenci minimalizujący spożycie tłuszczów nasyconych do 10-15 g / dobę mieli o wiele lepszą energię. Zatem widzimy bardzo wyrżnie jak ważnym jest suplementowanie kwasami tłuszczowymi. Ze względu na niedobory kwasów omega-3 i omega-6 w naszej populacji jak również u chorych na SM dieta powinna być w nie uzupełniana. Badania wskazują, że zmniejsza się częstotliwość nawrotów choroby przy odpowiedniej suplementacji. Idealny stosunek tych kwasów to 4:1 dla omega-6 w stosunku do omega-3. Najlepszym wyborem dla chorego na stwardnienie rozsiane są ryby tłuste zimnych wód jak: makrela, śledź, łosoś, tuńczyk, równie dobrym źródłem są owoce morza. Aby móc korzystać w pełni z dobrodziejstw diety bogatej w kwasy tłuszczowe należy spożywać ryby 3 razy w tygodniu. Musimy jednak zwrócić uwagę, aby spożywane przez nas ryby nie były poławiane w wodach zanieczyszczonych rtęcią. Ponadto należy codziennie suplementować dietę dodatkowymi dawkami wysokogatunkowego tranu. Ważne jest, żeby suplementy zawierały EPA i DHA. Poszukujmy takich gdzie producent podaje ilości tych składników i wybierajmy te o najwyższym stężeniu.
Suplementy zawierające EPA i DHA:
- EPA (kwas eikozapentaenowy) – 720 mg – DHA (kwas dokozaheksaenowy) – 480 mg: SMherbs – EPA/DHA
- Olej omega 3- 1200 mg: SMherbs – Omega 3
- EPA (kwas eikozapentaenowy ) – 80 mg ; DHA (kwas dokozaheksaenowy)- 50 mg: SMherbs – Omega 3-6-9